“Als je op de middelbare school leert dat iets niet kan, betekent dat meestal dat het wel kan, maar dat het heel moeilijk is.” Natuurkundige Kobus Kuipers kreeg te horen dat licht altijd met een vaste snelheid beweegt en niet langzamer kan dan driehonderdduizend kilometer per seconde. Daarom doet hij in zijn laboratorium in de Watergraafsmeer nu het onmogelijke: licht vertragen.

Kuipers vertelt over zijn onderzoeksgebied nanofotonica als inleiding op de voorstelling Zoom van Theater Adhoc, een theatergroep die de natuurwetenschap als inspiratiebron gebruikt. En die inleiding is nodig ook, want de voorstelling is zo vaag en gewild kunstzinnig dat je blij bent om te weten dat er nog een concreet onderwerp aan ten grondslag ligt.

Op het podium staan de cymbalen en belletjes waarop een muzikant met een strijkstok ijle klanke produceert. Aan het plafond hangt een object van samengepropt spiegelend folie, waar gefragmenteerd licht vanaf komt. Regisseur en verteller Jan van den Berg –een soort beta-versie van André Rieu met een vierkante bril- beschrijft het pad van het licht door het nanokristal dat de fotonen stil zet, maar al snel verzandt hij in poëtische bespiegelingen over toeval en samenkomen. Scènes met de vertellende Van den Berg worden afgewisseld met een danseres, die in repeterende vormen over de grond in rondjes beweegt. Is zij het licht, gevangen in het kristal? Het gaat maar door,  zonder ontwikkeling of samenhang.

Lichtontwerpster Yvon Muller en videokunstenares Hannie van den Bergh bedachten enkele aardige effecten –strepen en cirkels licht die worden aangestuurd door de klanken van de muzikant, voorbeelden van reflectie en refractie met spiegels en een glazen fles- maar het blijft te weinig theatraal.

Het is te prijzen dat Theater Adhoc, in tegenstelling tot veel collega theatermakers die wel eens iets met wetenschap doen, daadwerkelijk geïnteresseerd zijn in de ingewikkelde materie en dat ze op hun website en rondom hun voorstellingen veel achtergrondinformatie aanbieden. Maar mensen die denken dat wetenschap onbegrijpelijk en saai is zullen bij het zien van de voorstelling hun vooroordelen bevestigd zien. In zijn inleiding is Kuipers terughoudend om te praten over het nut van zijn onderzoek: “Ik vind het in de eerste plaats leuk om te doen.” Die lol mist nog het meest in Zoom.

Zoom van Theater Adhoc. Gezien 14/10/08 in Bellevue. Tournee t/m 12/12. Meer info op www.theateradhoc.nl