Gestommel van achter het toneel. Uitgelaten meisjes stampen de trappen van Bellevue af. Zodra ze opkomen en het publiek ontdekken schrikken ze stil. Ineens zijn het onhandige veulens die mislukt-elegant hun jas ophangen en hun schoenen uitschoppen.

Het eerste dat opvalt aan de nieuwe lunchtheatervoorstelling De witte vloed is het prachtig overdadige decor. Ontwerper Daphne de Winkel maakte een Victoriaanse meisjesslaapkamer, vol beige lampen, opgezette dieren, vergeelde boeken, tapijten, talloze schilderijen, stapels spellen onder de divan en een levende kanarie.

Daarin spelen de drie actrices –Judith van den Berg, Eva van Gessel en Sarah Jonker– een nieuwe tekst van de vooral in Duitsland werkende regisseur Marc Wortel. Wortel baseerde zich op een boek van Max Ernst waarin hij surrealistische collages maakte van negentiende-eeuwse boekillustraties; Ernst gaf mannen leeuwenkoppen of hagedissenstaarten of zette salons en slaapkamers onder water.

Wortel en regisseur Sarah Moeremans maken van de tekst een serie morbide en perverse seksuele fantasieën van de jonge vrouwen die ze aan het publiek vertelen. Ze spreken lichtzinnig en wellustig over verkrachting, marteling, doodsstrijd en genot. De taal is visceraal en in de loop van het stuk opmerkelijk smerig.

Maar de meisjesachtigheid van de actrices –Van den Berg hitsig, Van Gessel naïef en Jonker zwoel en hooghartig– verzacht de heftigheid en geeft de voorstelling een vervreemdende laag. Ze moedigen elkaar aan en hitsen elkaar op.

De witte vloed lijkt te gaan over de duistere kant van de vrouwelijke seksualiteit – en de mannelijke fantasieën daarover (een foto van Freud is prominent aanwezig). Het is mysterieus, gedurfd en verwarrend, en juist daardoor zo aanlokkelijk.

De witte vloed van Bellevue Lunchtheater, regie Sarah Moeremans. Gezien 11/1/15 in Bellevue. Aldaar t/m 1/2. Meer info op www.lunchtheater.nl

Twee mensen zitten tegenover elkaar en praten, maar niet met elkaar. Ze monologiseren, zijn constant in de verdediging. Eén van de twee staat op en verdwijnt achter de coulissen van rollen karton, een ander neemt z’n plaats in. In hoog tempo gaat het zo door en leren we allevier de acteurs kennen, Sarah Jonker, Akwasi Ansah, Khadija Massaoudi en Mustafa Duygulu.

Likeminds is een Amsterdamse multiculturele theatergroep die het tot nu doe deed zonder vaste artistieke gezichten, wat de herkenbaarheid niet altijd ten goede kwam. Nu heeft directeur Jarrod Francisco een vast acteursensemble samengesteld. Geweld is hun eerste voorstelling.

Na de eerste scène ontwikkeld Geweld (geregisseerd door Domien Van Der Meiren) zich tot een vlotte collagevoorstelling, waarin Duygulu een monoloog houdt terwijl hij zich vol smeert met scheerschuim, Massaoudi als miss-kandidaat Moon River zingt, Marilyn Monroe met ballontieten quotes van grote denkers debiteert en Roodkapje gewelddadig wordt verkracht.

Veel fragmenten gaan over de link tussen seks en geweld of over de dunne lijn tussen verbaal en fysiek geweld. Op de eerste try-out was het gisteren nog wat rommelig, maar een aantal scènes is sterk, zoals een intimiderend interview met een groepje marketeers en de meelijwekkende getekende poppetjes met afgehakte hoofden, grote erecties of in de tanden van een haai die Jonker op een overheadprojector toont.

Wel problematisch is de nogal afstandelijke toon. Wat hebben de vier spelers nu eigenlijk te vertellen over het thema? Wat fascineert hen er zo aan dat ze er een voorstelling over willen maken? Je zit voornamelijk naar acteurs te kijken die elkaar nog niet zodanig vertrouwen dat ze zich écht durven blootgeven. Dat is begrijpelijk voor een startend ensemble, maar wel jammer.

Geweld van Likeminds. Gezien: 5/11/13 in Frascati. Aldaar t/m 9/11, tournee t/m 25/1. Meer info op www.likeminds.nl

Stevig gearmd staat de tweeling het binnenkomende publiek aan te kijken. Nieuwsgierig, maar net iets te intens, waardoor het ongemakkelijk wordt. ‘Wij zijn precies hetzelfde, van binnen en van buiten’, zegt de een, een klein meisje met bruine krullen. De ander is groot en blond. Niet alleen van buiten, maar ook van binnen blijken ze gedurende het uurtje van de voorstelling echter danig te verschillen.

Rik van den Bos viel vorig seizoen op als schrijver van de veelgeprezen lunchpauzevoorstelling Berm, met Henny Orry over mensen aan het eind van hun leven. Nu schreef hij, in samenwerking met de actrices, een tekst over pubermeisjes in een worsteling met de buitenwereld nadat hun oma is overleden.

In te grote truien en spijkerbroeken spelen ze op zolder, waar oma’s meubels blijkbaar onder zwart plastic opgeborgen zijn. Ze zijn nog kinderen, maar ze spelen volwassenen, met de rake teksten van Van den Bos. De actrices gebruiken hun eigen (voor)naam. Sarah Jonker is de opgekropte energiebal, vol walging over de volwassenen om haar heen, Jessica Zeylmaker is lijzig en bedachtzaam en doet volgzaam met Sarah’s plannen mee.

Heel subtiel wordt duidelijk dat ze gepest worden, hoe erg hun rouw is, en hoe zeer ze zitten opgesloten in hun eigen wereld. Ze trainen, slaan elkaar met stukken isolatiebuis en eten alleen nog water en brood – ‘niks is zo depressief als je geluk te moeten halen uit eten.’

Met de harde overgangen tussen lachen en boosheid, een aggresieve ingreep in het decor en heftig uitgespeelde gekte tegen het eind als de twee toch wel degelijk geheimen voor elkaar blijken te hebben, is het theatrale geschut van de speelsters wel erg ruw. Een aardige voorstelling is het, waar met iets meer understatement méér in had gezeten.

Wij zijn grijs gebied van Bellevue Lunchtheater en Generale Oost. Gezien 12/10 in Bellevue. Aldaar t/m 24/10. Meer info op www.lunchtheater.nl