Theaterfestival Oerol op Terschelling wordt meestal geassocieerd met kermisachtig straat- en locatietheater, maar de laatste jaren toont festtivalleider Joop Mulder steeds meer artistiek hoogwaardig theateraanbod. Zo stond de op het festival gemaakte voorstelling Broeders dit jaar op de prestigieuze Wiener Festwochen en voor de huidige editie maakte de Amerikaanse kunstenaar Robert Wilson, wiens werk normaalgesproken in Het Muziektheater te zien is, de installatie/voorstelling Walking. Het bezegelt de high brow-allure die Oerol graag óók wil hebben.

Wilson werkte samen met de jonge Nederlansde theatermakers Boukje Schweigmann en Theun Mosk en bedacht een bedriegelijk simpel idee: het publiek maakt een vier uur durende wandeling over de oostelijke punt van het eiland. De grap is dat Wilson ons één voor één en met ruime tussenruimte vertraagd laat lopen – een soort kalme kuier. Die vertraging is kenmerkend voor de voorstellingen van Wilson, maar het is nu voor het eerst dat het publiek er actief deelgenoot van wordt.

En zo ga je als toeschouwer –na je horloge en telefoon afgelegd te hebben- mee in deze pelgrimage in slow-motion. Voor je en achter je strekt een dun lint van wandelaars zich uit door het fraaie duinlandschap. Je begint bij een zwarte, kegelvormige kuil tussen met riet bedekte muren, waaruit onheilspellende brultonen klinken. Vandaar gaat de route het natuurgebied in. In het begin loop je mee met de natuur, in de richting van de door de eeuwige wind gegroeide struiken en grashalmen.

Je moet trappen op en af, door deuren heen en een route volgen gemarkeeerd met stenen. Je hebt alle tijd om rustig te associëren. Zou hier wellicht sprake zijn van een tocht door de onderwereld? Het zou de Beatrice-achtige meisjes verklaren die aan het begin een stukje met je meelopen om het juiste tempo te bepalen. Het blanke duin wordt de louteringsberg. Na Homerus en Dante, die de reis van hun personages naar het rijk der doden beschreven kun je in het ervaringstheater de symbolische tocht nu zelf maken. Aan het eind is er opnieuw een kegel, nu lichtgekleurd en triomfantelijk rechtopstaand op het strand.

Het probleem is echter dat de meer spirituele kant van dit kunstwerk, die zeker wordt gesuggereerd, te zeer bij de toeschouwer wordt gelegd. Al kuierend kom je in een speciaal soort hypnose, die extra alert maakt op de natuur, het weer en je passen. Dat is bijzonder, maar de paar installaties eromheen voegen te weinig toe om de ervaring daadwerkelijk betekenisvol te maken.

Walking van Robert Wilson, Boukje Schweigmann en Theun Mosk. Gezien 18/6 op Oerol. Aldaar t/m 22/6. Meer info op www.oerol.nl

Geschreven voor de programmakrant van Oerol, afgelopen zaterdag meegestuurd met NRC Handelsblad.

Oerol is een festival dat jonge theatermakers ruimte geeft om zich te ontwikkelen. Al in 1996 startte directeur Joop Mulder het ‘schuurtjestheater’, waarin jonge makers binnen de beperkte mogelijkheden van een boerenschuur de mogelijkheid kregen om onderzoek te doen, hun grenzen te verkennen en uiteindelijk een voorstelling te maken. De vorm van deze werkplaats is in de loop der jaren veranderd, maar de basis blijft de begeleiding van jong talent in het specifieke genre van het locatietheater.

Een van de makers die dit jaar is uitgenodigd is Madeleen Bloemendaal (1982) die in een duinpan bij Paal 8 de voorstelling De ronde van de rode rugzakjes maakt. Bloemendaal studeerde in 2004 af als theatermaker aan de Toneelacademie Maastricht en voor haar eerste Oerol-voorstelling werkt ze met een groep studenten van diezelfde school. “Het wordt een voorstelling over een reiziger die de wereld afreist op zoek naar een plek waar hij zich thuis voelt”, vertelt Bloemendaal, “Maar delen van zichzelf komen in opstand. De stemmen die iedereen wel eens hoort in z’n hoofd krijgen een lichaam: een saboteur, iemand die de moed erin houdt, iemand die humor heeft. De reiziger wil steeds dóór, maar zijn binnenwereld dwingt hem tot stilstaan. Het wordt een bewegingsvoorstelling met veel humor.”

Continue reading “Oerol: het eiland als werkplaats” »