Next Nature
Over een paar jaar kunnen biologen in Maastricht vlees maken in hun laboratorium, zonder dat er een dier aan te pas komt. Is dat nog natuur? En tegelijk praten we over het financiële systeem alsof het een oncontroleerbaar natuurverschijnsel is, terwijl het toch door mensen is gemaakt. De grens tussen tussen technologie en natuur is aan het vervagen, en we hebben een nieuwe manier van kijken nodig, stelt wetenschapper, kunstenaar en ontwerper Koert van Mensvoort. Die nieuwe blik noemt hij Next Nature. “Dit is een van de belangrijkste verhalen van deze tijd.”
In het kantoor van Next Nature, een verdieping in het voormalige gemeentearchief aan de Amstel, vult een medewerker zorgvuldig een zakje met levensechte pillen en niet ze vast aan een flyer met uitleg. De flyer is voor de Next Nature Power Show, een evenement aanstaande zaterdag in de Stadsschouwburg waar Next Nature wordt uitgelegd aan een groot publiek en waar het nieuwste boek wordt gepresenteerd. De pillen dragen namen als Infobesitas Laxeermiddel (“Helpt u om overbodige informatie uit te scheiden”) en Primitivist (“Onmiddelijke de-domesticatie”).
“Next Nature is een filosofisch concept, een nieuwe manier van kijken naar de relatie tussen mens, natuur en technologie”, vertelt Koert van Mensvoort (1974) in zijn werkruimte. “Traditioneel zien we natuur en technologie als tegenovergesteld: alles wat geboren wordt is natuur, en wat gemaakt wordt door mensen is techniek. Maar tegenwoordig lijken ze meer en meer samen te smelten, en naar mijn idee ook van plaats te wisselen. Zeker in de voedingsindustrie worden ‘geboren’ dingen steeds verder gemanipuleerd, denk aan vierkante meloenen en kale vleeskippen. Tegelijk worden culturele of technologische verschijnselen zoals de financiële markten, het verkeer of internet juist onbeheersbaar. We gaan ze ervaren als natuur.”
“Die verschuiving raakt aan de fundamenten van ons bestaan. We moeten af van het idee dat natuur iets statisch is; iets waar we ooit vandaan zijn gekomen, maar dat we verloren hebben, en dat we nu alleen nog maar kunnen verpesten. We moeten gaan inzien dat ons hele idee over natuur afhankelijk is van tijd en context. De natuur verandert als het ware met ons mee. Toen de mens tienduizend jaar geleden gewassen ging planten en dieren ging domesticeren was dat een enorme technologische ingreep in de natuur. Nu zien we landbouw zelf weer bijna als natuur.”
