Het publiek komt binnen, maar de voorstelling blijkt al een half uur bezig. Vervelend, maar geen probleem: de spelers Wessel Schrik en Manja Topper – in circusachtige ruimte-overalls en een raketje om hun heupen – verplaatsen het hele publiek naar Jupiter. Als je vanaf daar door een supertelescoop naar de Aarde tuurt, kijk je dertig minuten het verleden in en kunnen we toch nog het begin zien.

Die combinatie van speelsheid en natuurwetten is het kenmerk van de natuurwetenschappelijke jeugdboeken van Jan Paul Schutten. Eerder maakte Dood Paard een bewerking van zijn biologieboek Het raadsel van alles wat leeft, nu spelen ze Het mysterie van niks en oneindig veel snot – een 10+ voorstelling over natuur- en sterrenkunde.

Schrik en Top kibbelen als mensen op ruimtereis, atomen en manische verhalenvertellers. De uitleg over de oerknal, supernova’s en donkere materie is over the top, zonder de majestueuze kalmte die vaak hoort bij vertellers van Big History. Het nadeel is dat je daarmee wel erg hap-snap door de betawetenschap heen beweegt; het voordeel is dat ieder onbegrijpelijk stukje al snel weer wordt opgevolgd door een iets behapbaarder weetje.

Anders dan de speels precieze tekeningen van Floor Rieder in het boek kiest Dood Paard in de toneelvormgeving (van Michael Yallop, Ramses van den Hurk, Carmen Schabracq en Bas Kosters) voor anarchie met keukeninventaris. Als de aarde zo groot is als een spruitje, is Jupiter een watermeloen en de zon een ballon die groter is dan de al behoorlijk lange Schrik. Maar er zijn ook sterren zo groot als het Westerpark.

Topper is steeds degene die toenadering zoekt, Schrik stoot af – hij moet alweer door naar het volgende brokje. De hoge energie en de flauwe vieze grapjes (‘thermoreter’) over poep en seks zorgen dat het ver weg blijft van een theatercollege of een schoolles.

Het toneel eindigt in grote chaos, met pakken zout en pasta, opgeblazen en geknapte ballonnen, en inderdaad heel veel snot. The end.

Het mysterie van niks en oneindig veel snot van Dood Paard. Gezien 18/3 in De Krakeling. Aldaar nog 4 t/m 8 april en 26 t/m 28 mei in Frascati. Mysterievanniks.nl

In zekere zin is Queens al na een kwartier voorbij. De voorstelling begint voor een zilveren doek, waarop ‘The End’ staat. Voor het doek vertelt Janneke Remmers als dienstbode op beheerste, berustende toon over de executie, met de bijl, van haar meesteres Maria Stuart, in opdracht van koningin Elisabeth. Het doek valt en de twee rivaliserende koninginnen komen op: beide in hetzelfde uitzinnige kostuum. Als diva’s die in dezelfde jurk op een feestje komen uiten ze heftig mimend hun schok, woede en gêne.

Die kostuums zijn de lokker van de voorstelling. Modeontwerper Bas Kosters verzon hysterische witte pakken met een enorme paraplukraag. Op pak en kraag staat in bloedrood ‘whore’ en bovendien zitten ze vol rode geborduurde smetten. Stuart heeft om haar nek een fonkelend rode halsband, waaruit nog een paar edelstenen druppelen. Een donkerblauwe en lichtblauwe pruik maken het af. Het effect is van late-Elvis travestieclowns. Elisabeth wordt gespeeld door Joachim Robbrecht, Stuart door Manja Topper.

Rob de Graaf baseerde zich voor Queens op het verhaal van de koninginnentwist tussen Maria Stuart van Schotland en Elisabeth I van Engeland. De eerste katholiek en volgens de overlevering mooi en een mannenverslindster, de laatste protestant en maagd. Schiller schreef Maria Stuart over hun strijd (nu op het repertoire bij Toneelgroep Amsterdam), bij De Graaf bestaat het stuk uit een uitgebreide (en fictieve) ontmoeting tussen de twee.

Maar het kruit is al verschoten. Want hoewel de tekst bol staat van de mooie De Graaf-taal (“Ik ben geen mens/ik ben een koningin”), wordt het contrast tussen de twee personages en het reliëf platgeslagen en overschreeuwd door de bijzonder onsubtiele vormgeving. Alleen de eenvoud van Remmers’ personage beklijft.

Queens van Dood Paard. Gezien 7/11/15 in Frascati. Aldaar t/m 14/11, tournee. Meer info op www.doodpaard.nl