‘Dit stuk vergt discipline, aandacht en geduld’, zegt een van de acteurs tegen het einde van Het voordeel van de twijfel tegen het publiek. Het is maar dat we het weten. Het is geestig, want wat we in het uur ervoor hebben gezien is licht en toegankelijk, al zit er een vaak een serieuze ondertoon in. Opnieuw weet Laura van Dolron lichtvoetige vorm te verbinden aan serieuze thema’s.

Van Dolron is een theatermaker die de onvrede over haar natuurlijke neiging tot ironie en relativering graag toetst aan andere kunstenaars. Eerder nam ze in haar voorstellingen Henry Thoreau en Lars von Trier op de korrel. Nu is het de beurt aan Herman Hesse en een van zijn bekendste werken: Narziss en Goldmund.

Het is een rare voorstelling geworden, losse stukken die op een krakkemikkige manier aan elkaar zijn gelijmd, gedragen door het naïeve, geestige spel van de twee acteurs Steve Aernouts en Dion Vincken, die demonstratief zichzelf staan te spelen, maar steeds met de woorden van Van Dolron. Toch werkt het.

Aernouts en Vincken beginnen losjes en heel grappig het verhaal van Narziss en Goldmund na te vertellen: een vriendschap tussen een monnik en een levensgenieter. Binnen een paar minuten zijn ze klaar. Oh nee, ze zijn het belangrijkste vergeten: halverwege wil Goldmund kunstenaar worden. Vanaf daar hink-stap-springt de voorstelling ineens naar een meta-niveau: Aernouts voelt geen motivatie meer om te spreken, Vincken barst uit in een tirade over zijn eigen lafheid, de twee acteurs spreken hun wederzijdse bewondering voor elkaar uit.

Langzaam zie je in het spel en de ideeën van de twee acteurs Narziss en Goldmund terug: Vincken als de razende rationele denker die geen houvast heeft van overtuigingen, Aernouts als de kalme wijze met innerlijke zekerheid. Het toneel is ook al zo keurig verdeeld: links de natuur (een paar tafels met hopen aarde en planten), rechts de cultuur (stapels papier en boeken).

Zingeving is het thema van Van Dolron en haar twijfel of ze haar heil niet beter kan zoeken in religie of politiek dan in de kunst heeft ze de afgelopen jaren vaak expliciet geuit. Maar dan houdt in Aernouts in deze voorstelling ineens een prachtige monoloog met instructies voor het theaterpubliek. En Vincken vertelt over een Boeddhistische bijeenkomst, waar hij over de rooie raakt van een tegen de verwarming geplakte Hema-tas en zegt: ‘Ik zoek een plek waar iemand heel precies over na had gedacht. Ik wil even verzorgd worden, geen consument zijn.’ En dan vermoed je dat Van Dolron haar geloof in het theater toch niet helemaal verloren heeft.

Het voordeel van de twijfel van Laura van Dolron. Gezien: 26/11/10 in Frascati. Aldaar t/m 4/12 en 9-10/3/11. Tournee. Meer info op www.theaterfrascati.nl