Recensie: ‘C’est du Chinois’ van Edit Kaldor
Chinees leren in een uurtje? Onmogelijk, zou je denken. De Chinese taal is toch een soort symbool voor onbegrijpelijkheid. In het Frans betekent de uitdrukking ‘c’est du Chinois’ zoiets als ‘ik snap er niets van’. Maar de van oorsprong Hongaarse theatermaker Edit Kaldor gebruikt juist die uitdrukking als titel voor een voorstelling waarin je eerst wat woorden leert en even later zowaar gesprekken kunt volgen.
Vijf Chinezen komen op, beladen met grote plastic boodschappentassen. “Ni Hao”, zegt een van hen tegen het publiek. Dat begrijpen we nog net. Iemand uit het publiek moet een introductie voorlezen van een papiertje. We zijn blijkbaar bij een cursus Chinees belandt. “Een goede investering” horen we. De spelers zelf spreken gedurende de voorstelling uitsluitend Chinees.
Met een paar attributen –een blikje bier, een reep chocola- leren we de eerste begrippen. Een van de acteurs zegt het voor, hij blaast op een fluitje en dan moeten wij het nazeggen. Eén duim omhoog: “Hou” (goed); twee duimen omhoog: “Hen hou!” (heel goed). Het publiek doet enthousiast mee. We leren woorden als ‘Fán’ (rijst) ‘Wo’ (ik) en Chinese woorden die we stiekem al kennen zoals kungfu, tofu en fengshui.
De acteurs lijken een soort familie te vormen. Vader, moeder en twee zoons (politiek, laat staan éénkindpolitiek, wordt buiten beschouwing gelaten), de oudste zoon heeft een jonge vrouw. Zo leren we ook minder concrete woorden als houden van, werken en huilen.
En, een leuke grap, met een fotoalbum met een foto van Gregory Peck maakt vader duidelijk dat hij acteur is. Dat klopt natuurlijk, hij staat ook op het toneel en hij reciteert overdreven en gepassioneerd een stuk Chinese poëzie. Maar de anderen dan?
De verwarring wordt groter en het gezinnetje blijkt helemaal niet zo gelukkig en eendrachtig als je zou verwachten bij een opgeruimde taalcursus. Kaldor en de spelers gaan geraffineerd te werk. Ineens moet je extra opletten om de woorden te onthouden, omdat je anders de situatie niet meer kunt volgen.
Bevordelijk voor het op langere termijn onthouden van het geleerde zal deze methode niet zijn, maar het is een geweldig gevoel om aan het eind het idee te hebben dat je daadwerkelijk Chinees kunt verstaan. Uiteindelijk staan de spelers klaar om het publiek de bij de cursus behorende DVD’s te verkopen. Maar wie daarin trapt geeft daarmee kennen de clou toch te hebben gemist.
C’est du Chinois hen hou!
C’est du Chinois van Edit Kaldor. Gezien 30/9/10 in Den Haag. In Amsterdam (Frascati) 4 t/m 7/10. Meer info op www.editkaldor.com