Drie jaar geleden speelden Willem de Wolf en Lineke Rijxman twee jonge kinderen in Quality Time van Mugmetdegoudentand. Rijxman won er een Colombina mee en trad toe tot de artistieke leiding van het gezelschap. Nu maken de twee samen een voorstelling over de kortstondige liefdesaffaire tussen filosoof Martin Heidegger en politiek denker Hannah Arendt.

Ze zochten wat toch hun  wederzijdse aantrekkingskracht kan zijn geweest. De Wolf meer vanuit het perspectief van Heidegger -die met Sein und Zeit een van de meest ondoorgrondelijke werken uit de filosofie schreef en die de nazi’s steunde-, Rijxman met de blik van Arendt – de joodse theoretica die naar Amerika moest vluchten en die tijdens het Eichmann-proces in de jaren ’60 de banaliteit van het kwaad formuleerde.

Maar ze krijgen hun vinger er niet achter. Of ze nou de orerende Professor Wolf met Rijxman als adorerende 18-jarige studente spelen, of Rijxman met kunstgebit, pruik en sigaret een karikaturale Arend neerzet, of dat ze samen op televisie naturalistisch en ingeleefde Hannah en Martin spelen, of dat ze heel kritisch en persoonlijk hun wederzijdse bedoelingen met dit project ter discussie stellen, ze krijgen die liefde maar niet te pakken.

In een decor van houten kisten waarin aardewerken poppetjes blijken te liggen in stro spelen De Wolf en Rijxman een spannend, meerlagig spel met identiteit, filosofie en acteerstijlen. Niet alleen vereenzelvigen ze zich persoonlijk met Heidegger en Arendt, ze volgen elk ook hun denksystemen, en ze doen dat bovendien ieder in hun eigen stijl van theater maken, De Wolf als ironische speler en serieuze schrijver, Rijxman met haar fenomenale acteursfantasie. Die combinatie van confrontaties leidt via (vaak komische) omwegen toch weer tot inzicht.

Voor Ahrendt is nadenken een gesprek, een verdieping in andermans standpunten, niet empatisch, maar rationeel. Heidegger ziet nadenken middel om tot hogere waarheid en inzicht te komen. Maar Rijxman toont haarscherp aan dat als die waarheid en dat inzicht te ingewikkeld zijn het nadenken doel op zich wordt en dus een pose. “Het voelt wel als werkelijk nadenken”, antwoord De Wolf als hij in antwoord daarop zijn ‘denkende’ houding heeft aangenomen.

De voorstelling eindigt met een anti-democratische tirade van de Wolf, en een apocalyptisch visioen van Rijxman. Dit zijn twee theatermakers die er niet uit zijn gekomen, maar ze weten daarvan weergaloos, intelligent en soms beklemmend theater te maken.

Na About Beckett van Discordia en Villa Europa van De Warme Winkel (over Stefan Zweig) is dit de derde semi-biografische voorstelling dit seizoen waarbij het uiteindelijk meer draait om de zoektocht van de makers. Alledrie scheren ze zo net langs hun onderwerp, maar juist daardoor krijgt de toeschouwer een scherp beeld.

Hannah en Martin van Mugmetdegoudentand. Gezien 23/5/09 in de Toneelschuur Haarlem. Aldaar t/m 30/5. Volgend seizoen tournee. Meer info op www.mugmetdegoudentand.nl